Czym jest i jak działa wkładka wewnątrzmaciczna?
Wkładka wewnątrzmaciczna, zwana równie jako spirala antykoncepcyjna, jest metodą antykoncepcji, zapewniającą wysoki poziom skuteczności i długotrwałą ochronę przed niechcianą ciążą. Dzieli się na dwa podstawowe typy – wkładki hormonalne i niehormonalne, różniące się mechanizmem działania oraz składem.
Wkładki niehormonalne, często zawierające miedź, wykorzystują metal do stworzenia nieprzyjaznego środowiska dla plemników poprzez stopniowe uwalnianie jonów miedzi. Ograniczają one ruchliwość plemników i zapobiegają zapłodnieniu. Miedź działa także plemnikobójczo. Taki rodzaj wkładki nie wpływa na cykl hormonalny kobiety, co oznacza, że miesiączkowanie zachodzi w naturalny sposób, choć czasami może być ono intensywniejsze.
Wkładki hormonalne zawierają syntetyczny hormon progestagen, który zagęszcza śluz szyjkowy, utrudniając plemnikom dotarcie do komórki jajowej. Dodatkowo, hormon ten może powodować zanikanie nabłonka gruczołowego, co czyni błonę śluzową macicy mniej przyjazną dla potencjalnego zarodka. Efektem ubocznym może być zmniejszenie intensywności i częstotliwości krwawień miesięcznych, a nawet ich całkowity zanik.
Jak wygląda założenie wkładki wewnątrzmacicznej?
Założenie wkładki wewnątrzmacicznej (IUD) jest procedurą ginekologiczną, podczas której niewielki element w formie litery „T” umieszczany jest w jamie macicy. Wkładka wprowadzana jest do macicy za pomocą specjalnego aplikatora. Współczesne wkładki wyposażone są w nitkę kontrolną, dzięki której pacjentka może w prosty sposób sprawdzać prawidłowość jej położenia. Po umieszczeniu wkładki, lekarz wykonuje kontrolne USG, aby upewnić się, że wkładka znajduje się we właściwym miejscu.
Procedura ta jest zazwyczaj krótka i może być wykonana bez konieczności stosowania znieczulenia, natomiast w przypadku niskiego progu odczuwania bólu przez Pacjentkę, podawane jest znieczulenie miejscowe lub środki przeciwbólowe.
Jak się przygotować do założenia wkładki wewnątrzmacicznej?
Przed założeniem spirali konieczna jest konsultacja ginekologiczna, podczas której specjalista przeprowadzi podstawowe badania, wykona cytologię (jeżeli nie była zrobiona wcześniej) i pobierze wymazy, aby wykluczyć stany zapalne narządu rodnego.
Wkładkę można założyć w dowolnym momencie cyklu miesiączkowego, jednak zaleca się, by w przypadku kobiet w wieku rozrodczym, procedura odbyła się w ciągu pierwszych siedmiu dni od rozpoczęcia miesiączki. Należy pamiętać, że wkładki hormonalne nie zaczynają działać natychmiast, jeśli nie są założone na początku cyklu, co wymaga stosowania dodatkowych metod antykoncepcyjnych przez pierwszy tydzień po zabiegu.
Jakie są wskazania do założenia wkładki wewnątrzmacicznej?
Wkładka wewnątrzmaciczna (IUD) jest formą długotrwałej, odwracalnej antykoncepcji. Wskazania do jej zastosowania są różnorodne i należą do nich:
- potrzeba długotrwałej antykoncepcji – jest rozwiązaniem dla kobiet poszukujących niezawodnej metody antykoncepcyjnej, działającej od 3 do nawet 12 lat (w zależności od typu), bez konieczności pamiętania o codziennym przyjmowaniu tabletek;
- niemożność stosowania antykoncepcji hormonalnej – wkładki zawierające miedź są doskonałą alternatywą dla kobiet, które z różnych przyczyn (np. przeciwwskazań medycznych) nie mogą stosować metod hormonalnych;
- skuteczność po porodzie – można je bezpiecznie założyć po upływie 6 tygodni od porodu, zapewniając natychmiastową ochronę przed kolejną ciążą;
- regulacja cyklu miesiączkowego i zmniejszenie dolegliwości –wkładki hormonalne mogą przyczynić się do złagodzenia objawów związanych z obfitymi i bolesnymi miesiączkami, a nawet endometriozą;
- ochrona przed rakiem endometrium – stosowanie wkładek wewnątrzmacicznych może zmniejszyć ryzyko wystąpienia raka endometrium.