USG piersi

USG piersi to badanie obrazowe, które wykorzystuje fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości do uzyskania obrazu tkanek piersi. Działa na zasadzie echolokacji – fale dźwiękowe emitowane przez aparat USG przechodzą przez tkankę piersi i odbijają się od różnych struktur w zależności od ich gęstości i właściwości. Na tej podstawie powstaje obraz w formie czarno-białego zdjęcia, który przedstawia różne elementy anatomiczne piersi, w tym gruczoł mleczny, tłuszcz, naczynia krwionośne, a także ewentualne zmiany patologiczne, takie jak guzy, torbiele czy inne nieprawidłowości.

Badanie wykonuje się za pomocą specjalnego urządzenia, które składa się z głowicy emitującej fale dźwiękowe oraz monitora, na którym lekarz ogląda obraz uzyskany w wyniku analizy odbitych fal. USG piersi jest całkowicie bezpieczne i nieinwazyjne, a sama procedura trwa zaledwie kilka minut.

Podczas USG piersi pacjentka leży na stole, w komfortowej pozycji, a badanie przeprowadza się na leżąco lub siedząco w zależności od preferencji lekarza. Skóra piersi jest pokrywana specjalnym żelem, który ułatwia przepływ fal dźwiękowych i zapewnia lepszy kontakt głowicy aparatu z ciałem. Następnie lekarz przesuwa głowicę aparatu po skórze piersi, co umożliwia uzyskanie obrazu na monitorze.

Całe badanie trwa zazwyczaj od 15 do 30 minut, w zależności od rozległości i skomplikowania badanej tkanki. Wyniki badania są analizowane przez lekarza, który interpretuje obraz i na tej podstawie podejmuje decyzję o dalszym postępowaniu.

USG piersi jest stosowane w wielu sytuacjach diagnostycznych. Może być zalecane zarówno u kobiet młodszych, jak i starszych. Wskazania do tego badania obejmują:

a) Wykrywanie guzów i innych nieprawidłowości

– Zmiany wyczuwalne w piersiach: W przypadku wyczuwania guza lub innej zmiany w piersi (np. zgrubienia, twardnienia), USG pozwala na ocenę charakterystyki tych zmian (np. czy są to torbiele, zmiany łagodne, czy mogą być to zmiany nowotworowe).

– Zmiany widoczne w mammografii: Jeśli mammografia wykazuje podejrzane zmiany, USG jest często wykorzystywane do dalszej oceny i różnicowania rodzajów zmian, zwłaszcza w młodszych kobietach, u których tkanka piersi jest bardziej gęsta i mammografia może być mniej precyzyjna.

b) Ocena guzów u młodszych kobiet

U kobiet poniżej 40. roku życia, których piersi często mają większą gęstość, USG może być bardziej precyzyjnym badaniem niż mammografia. USG pomaga w rozróżnieniu zmian torbielowatych (wypełnionych płynem) od mas tkankowych, które mogą być bardziej niepokojące.

c) Monitorowanie zmian torbielowatych

USG piersi jest również stosowane do monitorowania torbieli piersiowych, które często występują u kobiet i mogą zmieniać się w zależności od cyklu menstruacyjnego. Regularne badania pozwalają na ocenę ich wielkości i struktury.

d) Wykrywanie zmian w okolicach węzłów chłonnych

W przypadku podejrzenia przerzutów do węzłów chłonnych (np. w przypadku wykrycia guza w piersi) USG jest wykorzystywane do oceny ich struktury i wykrywania ewentualnych przerzutów.

e) Ocena zmian po operacjach piersiowych

Po zabiegach chirurgicznych w obrębie piersi, takich jak mastektomia czy operacje usunięcia guza, USG piersi może służyć jako narzędzie monitorujące ewentualne zmiany w obrębie operowanej tkanki.

f) Badanie w ramach kontroli po leczeniu onkologicznym

U kobiet po leczeniu raka piersi USG stanowi jedno z badań kontrolnych, pozwalających na monitorowanie ewentualnych nawrotów choroby.

g) Podejrzenie innych zmian patologicznych

W przypadku obecności objawów takich jak ból w piersi, wydzielina z brodawki sutkowej, zmiany w skórze piersi, USG pozwala na szybkie rozpoznanie przyczyny.

USG piersi to badanie bardzo bezpieczne, które nie ma żadnych poważnych przeciwwskazań. Z racji tego, że jest to metoda nieinwazyjna, może być stosowana praktycznie u każdej kobiety. Jedynym przeciwwskazaniem mogą być stany zapalne skóry piersi lub w rzadkich przypadkach obecność rozrusznika serca, jednak to nie wyklucza wykonania badania.

USG piersi to badanie, które nie wymaga specjalnego przygotowania. Niemniej jednak, warto wziąć pod uwagę kilka kwestii:

a) Czas wykonania badania

USG piersi najlepiej przeprowadzić w pierwszej połowie cyklu miesiączkowego, ponieważ wtedy tkanka piersi jest mniej obrzękła i gęsta, co ułatwia uzyskanie dokładniejszych wyników. U kobiet po menopauzie nie ma potrzeby zwracania uwagi na etap cyklu.

b) Unikanie kosmetyków

Przed badaniem warto unikać stosowania na skórze piersi dezodorantów, balsamów czy innych kosmetyków, które mogą wpłynąć na jakość obrazu.

c) Relaks przed badaniem

Choć USG piersi jest bezbolesne, wizyta u lekarza może wiązać się z poczuciem stresu, dlatego warto zadbać o to, by w dniu badania pacjentka czuła się zrelaksowana.

Po wykonaniu USG piersi pacjentka może wrócić do codziennych aktywności, ponieważ badanie nie wiąże się z żadnym ryzykiem. Zależnie od wyników, lekarz może zaproponować dalszą diagnostykę lub obserwację. W przypadku wykrycia nieprawidłowości, może zalecić wykonanie dodatkowych badań, takich jak biopsja, mammografia czy rezonans magnetyczny piersi.