Jak się przygotować do badania kolposkopii?

Kolposkopia jest jednym z podstawowych narzędzi diagnostycznych w ginekologii, które umożliwia szczegółowe badanie szyjki macicy, pochwy oraz sromu. Jest to metoda stosunkowo mało inwazyjna, która pozwala na wczesne wykrywanie zmian w obrębie narządów płciowych, w tym zmian przedrakowych i nowotworowych. Badanie kolposkopowe jest często wykonywane w ramach diagnostyki stanów przedrakowych, takich jak dysplazja szyjki macicy, a także w przypadku nieprawidłowych wyników cytologii, dolegliwości bólowych, krwawień czy innych objawów nieprawidłowych w obrębie narządów płciowych.

Przygotowanie do badania kolposkopowego jest istotnym elementem, który wpływa na komfort pacjentki oraz dokładność wyników badania. Choć procedura jest w zasadzie bezbolesna, odpowiednie przygotowanie się do niej pozwala zminimalizować dyskomfort i zapewnia prawidłowy przebieg badania.

Co to jest kolposkopia ?

Kolposkopia to badanie diagnostyczne, które pozwala na dokładną ocenę tkanek szyjki macicy, pochwy oraz sromu. W trakcie kolposkopii lekarz ginekolog używa specjalnego urządzenia, kolposkopu, który przypomina mikroskop, aby oglądać te obszary w powiększeniu. Kolposkop jest wyposażony w źródło światła i soczewki umożliwiające uzyskanie wyraźnego obrazu, dzięki czemu specjalista może wykrywać nieprawidłowości, takie jak zmiany zapalne, brodawki, polipy, zmiany przedrakowe czy nowotworowe.

Kolposkopia jest zazwyczaj wykonywana w przypadku podejrzenia nieprawidłowości w wynikach cytologii, w przypadku obecności objawów takich jak nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych, ból w obrębie miednicy, wycieki lub infekcje narządów płciowych. Badanie jest także wykorzystywane w monitorowaniu pacjentek, które przeszły leczenie zmian przedrakowych szyjki macicy.

Jak przebiega badanie kolposkopowe ?

Przed rozpoczęciem badania pacjentka zostaje poproszona o zdjęcie odzieży w okolicach dolnej części ciała i ułożenie się na fotelu ginekologicznym w pozycji, jak do tradycyjnego badania ginekologicznego. Następnie lekarz zakłada wziernik do pochwy, aby uzyskać lepszy dostęp do szyjki macicy. W momencie uwidocznienia szyjki, kolposkop jest ustawiany w odpowiedniej odległości ok 20 cm od ciała pacjentki i skoncentrowany na szyjce macicy.

Lekarz ogląda w oświetleniu przez urządzenie pochwę, srom, a następnie tarczę szyjki macicy i ujście zewnętrzne kanału szyjki macicy, najpierw po usunięciu z niej wydzieliny, na kolejnym etapie po przemyciu jej solą fizjologiczną, a następnie z zastosowaniem specjalnie do tego przeznaczonych płynnych odczynników oraz filtrów. W przypadku uwidocznienia niepokojących zmian ginekolog może zdecydować o wykonaniu biopsji celowanej – pobraniu wycinków (fragmentów tkanki) z szyjki. Materiał po utrwaleniu przekazuje się do laboratorium, gdzie patomorfolog dokładnie ocenia go pod mikroskopem.

Badanie jest całkowicie bezbolesne, choć niektóre kobiety mogą odczuwać lekkie uczucie dyskomfortu w wyniku obecności wziernika lub podczas wprowadzenia roztworu do pochwy. Kolposkopia nie wymaga stosowania znieczulenia, a procedura trwa zazwyczaj kilka minut.

Jak przygotować się do kolposkopii ?

Przygotowanie do kolposkopii nie jest skomplikowane, jednak przestrzeganie pewnych zasad pozwala na uzyskanie bardziej dokładnych wyników i zminimalizowanie ryzyka wystąpienia nieprzyjemnych objawów w trakcie i po badaniu. Oto najważniejsze aspekty, na które należy zwrócić uwagę przed badaniem:

• Wybór odpowiedniego momentu w cyklu miesiączkowym, choć kolposkopia może być przeprowadzona w dowolnym dniu cyklu menstruacyjnego, zaleca się, aby pacjentka zaplanowała badanie na czas, kiedy nie ma miesiączki. Wynika to z faktu, że krew menstruacyjna może utrudniać dokładną ocenę szyjki macicy i pochwy, a także zwiększać ryzyko zakażenia. Z tego względu najlepiej przeprowadzić badanie w okresie od 5. do 10. dnia cyklu miesiączkowego, kiedy krwawienie zostało już zakończone, a błona śluzowa szyjki macicy nie jest jeszcze pod wpływem hormonów.
• Unikanie stosunków płciowych przed badaniem, w celu uniknięcia podrażnienia błon śluzowych pochwy oraz szyjki macicy, zaleca się powstrzymanie od stosunków płciowych na 24 godziny przed badaniem. Stosunki mogą prowadzić do mikrourazów błony śluzowej, co może wpłynąć na wyniki kolposkopii, utrudniając ocenę zmian w obrębie szyjki macicy.
• Unikanie stosowania tamponów i środków higienicznych, w dniach poprzedzających badanie kolposkopowe warto zrezygnować z używania tamponów oraz wszelkich środków higienicznych, które mogą zmieniać naturalne pH pochwy. Tampony mogą zakłócić obraz, utrudniając ocenę szyjki macicy i pochwy, a także zwiększając ryzyko infekcji.
• Unikanie stosowania globulek, kremów i leków drogą dopochwową, w przypadku stosowania jakichkolwiek preparatów dopochwowych, takich jak globulki, kremy, maści czy środki przeciwgrzybicze, należy zaprzestać ich stosowania na co najmniej 48 godzin przed badaniem. Tego rodzaju preparaty mogą zmieniać naturalny wygląd błony śluzowej szyjki macicy i utrudniać ocenę.
• Zgłoszenie lekarzowi stosowanych leków, przed badaniem warto poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, szczególnie jeśli są to leki hormonalne, immunosupresyjne lub stosowane w leczeniu chorób układu odpornościowego. Niektóre leki mogą wpłynąć na wynik badania, dlatego lekarz powinien mieć pełną wiedzę na ten temat, by odpowiednio dostosować plan diagnostyczny.
• Zgłoszenie obecności infekcji lub objawów chorobowych, jeśli pacjentka ma objawy takie jak infekcje intymne (np. świąd, upławy, pieczenie) lub zauważyła jakiekolwiek nieprawidłowości w obrębie narządów płciowych (np. nieprawidłowe krwawienie, ból w okolicach miednicy), powinna zgłosić to lekarzowi przed badaniem. W takich przypadkach może być konieczne wykonanie leczenia przed przystąpieniem do kolposkopii, aby wyniki były wiarygodne.
• Zapewnienie komfortu psychicznego, kolposkopia, choć mało inwazyjna, może budzić stres u pacjentek, szczególnie tych, które nie miały wcześniej do czynienia z tego typu badaniem. Ważne jest, aby przed wizytą pacjentka miała możliwość zadania wszelkich pytań lekarzowi, omówienia obaw oraz zrozumienia przebiegu procedury. Dobrze jest przyjść na badanie z partnerem, bliską osobą lub udać się na nie po dokładnym zapoznaniu się z procedurą i przygotowaniami.

Kolposkopia jest bezpiecznym i skutecznym badaniem diagnostycznym, które może pomóc w wykrywaniu nieprawidłowości w obrębie narządów płciowych. Odpowiednie przygotowanie do tego badania jest kluczowe, aby wyniki były dokładne,