Toksoplazmoza w ciąży – czy jest groźna i jak ją leczyć?
Toksoplazmoza jest to infekcja wywołana pasożytami. Uznawana jest za jedną z najbardziej zakaźnych chorób odzwierzęcych na całym świecie. Choroba może dawać osobliwe symptomy – zaliczamy do nich świąd, wysypkę, ból gardła, gorączka, ból głowy, powiększenie śledziony bądź wątroby. U wielu osób może jednak przebiegać bezobjawowo – wszystko zależy od odporności organizmu, który ulegnie zakażeniu. Takie rozgraniczenie nie dotyczy jednak kobiet w ciąży, stanowią one szczególną grupę – zakażenie ciężarnej pacjentki pasożytem Toxoplasma gondii zawsze wiąże się z poważnymi skutkami.
Jakie zachowanie zwiększa ryzyko toksoplazmozy?
Toksoplazmoza to choroba pasożytnicza, częstym źródłem zakażenia dla człowieka są koty. Przyczyną infekcji może być zarówno sam kontakt ze zwierzęciem, ale także i z jego odchodami. Skażone mogą być również produkty spożywcze, dlatego spożycie nieoczyszczonej wody bądź nieoczyszczonych warzyw lub owoców może być łatwą drogą do zakażenia. Zachowaniem, które zwiększa ryzyko zachorowania jest także spożywanie surowego mięsa i niepasteryzowanego mleka.
Skutki zakażenia toksoplazmozą
Konsekwencje zakażenia pasożytem, są zależne od wieku ciąży, w jakim doszło do infekcji. Zakażenie toksoplazmozą na wczesnym etapie tj. w pierwszym trymestrze ciąży, zwykle kończy się poronieniem, zgonem wewnątrzmacicznym płodu bądź poważnymi zaburzeniami neurologicznymi dziecka. Pojawienie się toksoplazmozy w drugim trymestrze przeważnie niesie tragiczne skutki dla płodu takie jak: ciężkie zapalenie ośrodkowego układu nerwowego, zaburzenia neurologiczne, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie płuc, powiększenie wątroby oraz węzłów chłonnych, zapalenie siatkówki i naczyniówki. Noworodki donoszone z ciąży zakażonej toksoplazmozą, najczęściej rodzą się z wodogłowiem i opóźnieniem rozwoju psychoruchowego.
Leczenie i diagnozowanie toksoplazmozy
Ze względu na łatwość zakażenia oraz ciężki przebieg choroby u każdej ciężarnej, oznaczenia poziomu przeciwciał wykrywających infekcje w trakcie ciąży wykonuje się dwukrotnie. W momencie stwierdzenia świeżej infekcji specjalista zaleca pacjentce stosowanie spiramycyny doustnie co 8 godzin, aż do czasu potwierdzenia inwazji u płodu lub też, jeśli do zakażenia przez łożyskowego nie doszło do kontynuacji leczenia, aż do czasu porodu. Jeżeli jednak u płodu rozpoznaje się już infekcje toksoplazmozą, podejmuje się inne kroki leczenia. W takim przypadku kobieta powinna zacząć przyjmować pirymetaminę z sulfadiazyną i kwasem foliowym do czasu rozwiązania.
Profilaktyka
Aby ograniczyć ryzyko zakażenia należy stosować się do poniższych reguł:
- kocią kuwetę czyścić wyłącznie w rękawiczkach ochronnych
- spożywać wodę wyłącznie z zaufanych źródeł
- nie spożywać surowego mięsa ani nie pić niepasteryzowanego mleka
- dokładnie oczyścić warzywa i owoce przed spożyciem
- do prac ogrodowych zakładać rękawiczki ochronne
- unikać kontaktu z obcymi, dzikimi kotami
Toksoplazmoza w czasie ciąży jest niezwykle niebezpieczna dla płodu, zalecane jest zatem aby przed planowaną ciążą oznaczyć u siebie poziom przeciwciał w kierunku zakażenia, aby wiedzieć, czy pacjentka chorowała już czy też jest w trakcie infekcji.
