Czy kolposkopia wykrywa raka?
Kolposkopia to nieinwazyjne badanie diagnostyczne, które pozwala na szczegółową ocenę szyjki macicy, pochwy oraz sromu za pomocą kolposkopu – specjalistycznego mikroskopu o dużym powiększeniu. Procedura ta jest najczęściej wykonywana w celu wykrycia zmian przednowotworowych i nowotworowych, a także innych nieprawidłowości w obrębie szyjki macicy. Dzięki swojej dokładności odgrywa kluczową rolę w profilaktyce raka szyjki macicy oraz monitorowaniu stanu zdrowia kobiet w każdym wieku.
Główne wskazania do kolposkopii:
- nieprawidłowy wynik badania cytologicznego,
- krwawienie kontaktowe,
- nadżerki na szyjce (zazwyczaj objawia się krwawieniami po stosunku),
- infekcji wirusem brodawczaka ludzkiego HPV,
- zmiany o charakterze kłycin w obrębie sromu,
- nawracających infekcji pochwy,
- nasilone, uporczywe upławy.
Jakie choroby wykrywa kolposkopia?
Kolposkopia odgrywa kluczową rolę w diagnostyce i leczeniu stanów przedrakowych szyjki macicy— pozwala na identyfikację, lokalizację i zobrazowanie zmian CIN na szyjce macicy, w pochwie i na sromie; — jest obowiązkowa w diagnostyce i leczeniu CIN. Badanie to umożliwia wykrycie takich chorób i przypadłości jak polipy macicy i przede wszystkim rak szyjki macicy. Badanie diagnozuje brodawczaki, a nawet zmiany doczesnowe w ciąży. Kolposkopia to skuteczna metoda umożliwiające wykrycie zmian przednowotworowych lub nowotworowych. Poza tym zdiagnozowanie raka na wczesnym etapie choroby daje szansę na trwałe wyleczenie.
Czy kolposkopia jest dobrą metodą w wykryciu wirusa HPV?
HPV to wirus brodawczaka ludzkiego, który ma niebagatelny wpływ na powstawanie raka szyjki macicy. Najczęściej przenoszony podczas kontaktów seksualnych, głównie atakuje nabłonek. Nie każdy wie, że obecnie rozróżniamy ponad 100 odmian wirusa HPV! Wiele z nich nie daje żadnych objawów, a zakażenie może minąć do 2 lat. Niestety, nie zawsze tak jest, co skutkuje wspomnianym rakiem szyjki macicy. Nie ma idealnego testu, który wykrywa HPV. Na szczęście jedną z najskuteczniejszych metod zbadania HPV jest właśnie kolposkopia. To najczulszy sposób rozpoznający subkliniczną infekcję wirusem i zmiany nim spowodowane. Badanie ogranicza też konieczność wykonywania drogich testów wirusologicznych i wielokrotnych badań cytologicznych. Ponadto pacjentka już na pierwszej wizycie dowiaduje się, czy ma niepokojące ogniska chorobowe. Dzięki temu może podjąć błyskawiczne działania ukierunkowane na leczenie.
Jak interpretować wynik kolposkopii?
Według kolposkopowej klasyfikacji zmian szyjki macicy, możemy wyróżnić cztery grupy wyników kolposkopii:
1. Prawidłowy obraz kolposkopowy (nabłonek wielowarstwowy płaski oraz nabłonek walcowaty) – w tym przypadku powierzchnia szyjki macicy pokrywa prawidłowy nabłonek wielowarstwowy płaski.Próba z kwasem octowym jest ujemna. Jest widoczna tzw. strefa przejściowa (inaczej strefa transformacji) oraz tzw. nowa granica międzynabłonkowa. Po próbie z kwasem octowym nabłonek płaski nie jest zbielały.
2. Nieprawidłowe obrazy kolposkopowe, obejmujące:
- większe zmiany kolpokopowe nabłonka szyjki macicy: gęste zbielenie nabłonka tarczy części pochwowej szyjki macicy, naczynia atypowe, gruba mozaika i grube punkcikowanie
- mniejsze zmiany kolpokopowe: cienkie zbielenie, delikatne punkcikowanie, delikatna mozaika
W przypadku nieprawidłowych obrazów w kolposkopii, po aplikacji kwasu octowego zazwyczaj, wskazane jest pobranie wycinka do oceny histopatologicznej. Nieprawidłowości w budowie nabłonka mogą wskazywać na rozwijające się w szyjce macicy zmiany śródnabłonkowe małego stopnia (tzw. LSIL, inaczej CIN1) bądź zmiany śródnabłonkowe dużego stopnia (HSIL inaczej CIN2/CIN3)) lub nawet na raka szyjki macicy.
Jakie wyróżniamy zmiany w obrębie szyjki macicy bez obecności wyrusa HPV?
- polipy
- torbiele Nabotha
- ektopia szyjki macicy, nazywana niesłusznie tzw. „nadżerką”
Niepokojącą zmianą związaną z nabłonkiem wielowarstwowym płaskim jest tzw. dysplazja szyjki macicy, inaczej śródnabłonkowa neoplazja szyjki macicy.Możemy wyróżnić dysplazję szyjki macicy małego (LSIL – CIN1) oraz dużego stopnia (HSIL – CIN2/CIN3). Zmiana śródnabłonkowa dużego stopnia (HSIL – CIN2/CIN3) oznacza stan przedrakowy i jest spowodowana przewlekłą, trwającą conajmniej kilka lat, infekcją wirusem brodawczaka ludzkiego.
Im wyższy stopień neoplazji, tym ryzyko rozwoju raka jest większe.
Zmiany śródnabłonkowe nie stanowią zagrożenia dla życia i zdrowia Pacjentki, oczywiście pod warunkiem, gdy zostaną wcześnie wykryte i są leczone.
Jeśli z zmiany śródnabłonkowe dużego stopnia (HSIL (CIN2/CIN3) zaczną przekraczać błonę podstawną nabłonka, to wówczas rozwija się rak wczesnoinwazyjny.