Anemia

Anemia nazywana również niedokrwistością jest to stan w którym dochodzi do zmniejszenia stężenia hemoglobiny (HGB). Hemoglobina jest białkiem występującym w erytrocytach, czyli krwinkach czerwonych. Krwinki czerwone, czyli erytrocyty, odgrywają kluczową rolę w układzie krwionośnym. Ich głównym zadaniem jest transportowanie tlenu z płuc do tkanek oraz przenoszenie dwutlenku węgla z tkanek z powrotem do płuc, gdzie jest usuwany z organizmu. Anemii mogą towarzyszyć zmiany w badaniu morfologicznym krwi takie jak obniżony poziom erytrocytów (RCB), zmiany w objętości krwinek czerwonych (MCV), a także obniżony wskaźnik hematokrytu (HCT), który określa stosunek objętości erytrocytów do objętości krwi pełnej.

O niedokrwistości, możemy mówić w przypadku kiedy stężenie hemoglobiny w wynikach jest poniżej:

• 12 g/dl u kobiet (11g/dl u ciężarnych),
• 13 g/dl u mężczyzn

Ze względu na wynik badania krwi można wyróżnić anemię o różnym nasileniu, a więc:

• anemię łagodną, gdzie stężenie hemoglobiny wynosi 0–12,0 g/dl (lub 13 u mężczyzn),
• umiarkowaną – stężenie między 8–9,9 g/dl,
• anemię ciężką – stężenie hemoglobiny wynosi 6,5–7,9 g/dl,
• zagrażającą życiu z poziomem hemoglobiny poniżej 6,5 g/dl.

Niedokrwistość może mieć różne przyczyny, należą do niej między innymi;

• spadek produkcji krwinek czerwonych, który może być związany z niedoborem witaminy B12, kwasu foliowego, zaburzeniami wchłaniania bądź niedoborem żelaza,
• znaczna utrata krwi, np. u kobiet w czasie obfitego cyklu miesiączkowego, urazach, operacjach bądź krwawieniach z przewodu pokarmowego,
• choroby przewlekłe – RZS, toczeń rumieniowaty układowy, niewydolność nerek, nieswoiste zapalenie jelit,
• wzrost liczby niszczonych erytrocytów, który wynika np. z uwarunkowanych genetycznie lub nabytych wad budowy krwinek. Prowadzić do niego mogą infekcje (np. malaria), zaburzenia genetyczne (np. niedokrwistość sierpowatokrwinkowa), niektóre choroby autoimmunologiczne,
• nadużywanie alkoholu.

W poszczególnych rodzajach niedokrwistości możemy zaobserwować szereg objawów, wśród nich możemy wyróżnić:

• zawroty i bóle głowy,
• bladość skóry i błon śluzowych,
• niskie ciśnienie krwi,
• przyspieszona akcja serca,
• zaburzenia pamięci i koncentracji,
• zmniejszenie tolerancji wysiłkowej,
• wypadanie włosów, kruchość paznokci.

W przypadkach kiedy anemia postępuje bardzo szybko i dochodzi do znacznego obniżenia poziomu hemoglobiny może dojść do silnych zawrotów głowy a nawet zasłabnięcia czy utraty przytomności. 

Diagnostyka

Podstawowym badaniem do rozpoznania niedokrwistości jest morfologia krwi. W wynikach obserwuje się niskie stężenie żelaza, obniżoną liczbę krwinek czerwonych i ich objętości (MCV), spadek stężenia hemoglobiny w krwince (MCHC), obniżony hematokryt. Na podstawie tych wyników lekarz jest w stanie wdrożyć postępowanie oraz określić przyczynę, choć zdarzają się przypadki kiedy konieczne są dodatkowe badania.

Leczenie

Leczenie niedokrwistości zależy tak naprawdę od przyczyny, stopnia i może być zróżnicowane. Kluczowe w każdym przypadku jest usunięcie przyczyny, suplementacja żelaza oraz odpowiednia dieta a w ciężkich przypadkach niedokrwistości przetoczenie krwi.

Zapobieganie anemii

Należy pamiętać, że tak jak we wszystkich przypadkach dieta może być kluczowym elementem obok leczenia farmakologicznego. Chcąc wspomóc swój organizm powinniśmy spożywać produkty:

• Zawierające żelazo, np. wątróbkę, buraki, szpinak, szparagi, natkę pietruszki, jaja, ryby
• Zawierające wit B12, np. jaja, twaróg, mięso, ser
• Zawierające wit. C, która  poprawia przyswajalność żelaza, np. cytrusy, natka pietruszki, papryka
• Zawierające wit. B9, np. jarmuż, sałata, kapusta, natka pietruszki